B.2.2. Vi phạm cố ý
B.2.2.1. Vi phạm vì lợi ích cá nhân
Vi
phạm vì lợi ích cá nhân là hành vi một cá nhân cố ý vi phạm
quy định an toàn với mục đích cá nhân. Ví dụ: vi phạm quy định để hoàn tất công
việc nhanh hơn để được nghỉ nhiều hơn hoặc để tăng thu nhập.
Ví dụ quốc tế: Khai thác tại Dutch Caribbean, phi công của hãng tàu bay hạng nhẹ Britten Norman Islander xếp hành khách đầy tải. Dữ liệu cung cấp cho thấy trọng tải máy bay bằng khối lượng tối đa cho phép. Trong quá trình bay, một động cơ ngưng hoạt động. Thay vì bay tới sân bay gần nhất, phi công tiếp tục hành trình tới điểm đến với một động cơ.
Thực tế, tàu bay bị quá tải bởi thông thường hãng chỉ ước lượng cân nặng trung bình là 167 lbs/người. Tuy nhiên, trên hồ sơ, phi công vẫn báo cáo trọng tải cất cánh tối đa trong mức cho phép. Tàu bay sau đó bị mất lái và rơi xuống biển. Toàn bộ hành khách được giải cứu an toàn nhưng phi công đã bất tỉnh khi máy bay chạm nước và đã thiệt mạng. Sau khi điều tra sự việc, nhà chức trách đã khẳng định đây là một trường hợp cố ý sai phạm, dù trọng tải máy bay bị vượt quá mức quy định nhưng phi công đã cố tình cung cấp sai thông tin để được phép bay.
Ví dụ VNA 1: Chuyến bay VN1620 UIH-HAN, tổ lái lăn bánh khi chưa thấy thợ máy ở vị trí an toàn và ra tín hiệu, việc này đặc biệt nguy hiểm đến nhân viên kỹ thuật và tàu bay, tuy nhiên tổ lái đã làm báo cáo không đầy đủ và che giấu thông tin, báo cáo không thể hiện rõ mức độ nghiêm trọng của sự việc, vụ việc này chỉ được phát hiện ra khi có văn bản của Cảng vụ Miền trung với băng ghi hình, sau đó Tổng công ty đã phải làm báo cáo giải trình CHKVN về vụ việc này. Cảng vụ đã phạt tổ bay vì hành vi che giấu thông tin gây nguy cơ an toàn.
Ví dụ VNA 2: Ngắt Auto Pilot, Auto Thrush để tập luyện bằng tay:
Trong quá trình tiếp cận chuyến bay VN1612 PXU-HAN, với điều kiện thời tiết tốt, tổ lái đã ngắt hoàn toàn hệ thống tự động để tập luyện bay bằng tay. Hành vi này là không tuân thủ theo quy định của SOP và FCTM. Tàu bay đã hạ cánh với tốc độ thấp và góc mũi cao. Trong quá trình kiểm tra sau chuyến bay, nhân viên kỹ thuật phát hiện tàu bay bị quệt đuôi.
Ví dụ VNA 3: Trong quá khứ, trên các chuyến bay Tết, tàu bay TU134 đã chở nhiều pháo trên khoang hành khách. Điều nay tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ trên tàu bay.
B.2.2.2. Vi phạm cá nhân lặp lại
Vi phạm cá nhân lặp lại diễn ra khi các cá nhân cố ý vi phạm các quy định về an toàn nhiều lần.
Ví dụ quốc tế: Một tiếp viên 51 tuổi của hãng hàng không Bristish Airways đã bị phạt và đuổi việc khi bị phát hiện có nồng độ cồn gấp 10 lần cho phép trên chuyến bay từ Singapore đến Anh. Sau quá trình điều tra,người tiếp viên cho biết đã thỉnh thoảng uống rượu khi làm việc do đang phải trải qua quá trình ly hôn khó khăn. Tuy nhiên, kết quả điều tra cho thấy việc sử dụng rượu đã không làm ảnh hưởng đến chất lượng công việc của người tiếp viên.
B.2.3. Vi phạm do cẩu thả vô trách nhiệm
Vi phạm do cẩu thả vô trách nhiệm là hành vi một hay nhiều cá nhân cố ý vi phạm quy định an toàn có thể gây ra rủi ro lớn về con người hay vật chất mà hoàn toàn nhận thức được những ảnh hưởng hay hậu quả có thể xảy ra của hành vi nguy hiểm này.
Đây là loại hành vi hiếm trong lĩnh vực rủi ro cao như ngành hàng không, có thể bao gồm hành vi đặc biệt cẩu thả, vô trách nhiệm hay hành vi phá hoại.
Ví dụ quốc tế: Ngày 30/01/2008, một cơ trưởng hãng hàng không Cathay Pacific Airways đã bị đuổi việc sau khi đã “bay thông trường ở dưới mực bay cho phép” trên chiếc máy bay Boeing 777-300ER tại Seattle, Mỹ. Cathay Pacific sau đó đã đưa ra thông báo nhắc nhở tất cả các tổ lái về việc bay thông trường. Lái phụ do nhận lệnh của cơ trưởng mà không nắm được nguyên tắc không được phép bay thông trường đã bị đình chỉ 6 tháng.
Ví dụ VNA 1: Ngày 08/06/2010,xe xăng dầu để tự trôi, va chạm vào đuôi máy bay ATR72 tại đầu SGN vì lý do lái xe đỗ xe tại vị trí không được phép đỗ, không kéo phanh tay và chèn bánh khi đỗ xe, gây hậu quả máy bay AOG dài ngày và phải sửa chữa phần đuôi máy bay với chi phí lớn. Mặc dù trước đó, một vụ việc va chạm xe xăng dầu với động cơ máy bay B777 ngày 09/05/2010 đã được điều tra, giảng bình và nhắc nhở toàn hệ thống.
Ví dụ VNA 2: Lăn khi chưa có tín hiệu của thợ máy:
Chuyến bay VN1620 UIH-HAN sau khi khởi động động cơ và ngắt liên lạc với thợ máy, tổ lái đã chủ quan thực hiện lăn khi chưa nhận được tín hiệu xác nhận từ thợ máy. Việc này đặc biệt nguy hiểm đến thợ máy và tàu bay. Thợ máy đã phải chạy về phía trước để thoát ra khỏi khu vực tàu bay di chuyển.
Ví dụ VNA 3: Hành khách cố tình mở cửa tàu bay làm bung
cầu phao, mặc dù đã có nhắc nhở bằng hình ảnh cũng như chỉ dẫn của tiếp viên về việc cấm mở cửa khi chưa có chỉ lệnh của Tiếp viên.